مدیریت بستر

بسیاری از پرورش دهندگان دریافته اند که بستر مرطوب منجر به تولید آمونیاک و متعاقب آن مشکلات تنفسی یا مشکلات مربوط به پاها می گردد به هر حال این تولید کنندگان نمی توانند دریابند که هر گرم از بستر طیور به طور معمول دارای ا میلیارد میکروارگانیزم زنده می باشد . این میکروارگانیزم ها علاوه بر منبع اولیه که همانا خود مجرای معدی – روده ای پرنده می باشد ، از چند منبع حاصل شده اند . مدیریت بستر یعنی کم کردن تکثیر میکروارگانیزم ها برای محافظت از پاها ، کنترل بیماریها و فراهم کردن شرایط محیطی مطلوب در سالن . فهم چگونگی وقوع بستر مرطوب می تواند در جلوگیری یا کاستن از موارد وقوع این مشکل کمک نماید

برخی از علل شایع بستر مرطوب عبارتند از

عمق کم بستر :

مطمئن شوید که عمق بستر از ابتدای دوره پرورش مناسب انتخاب می شود

نرخ تهویه نامناسب :

این پدیده اجازه می دهد تا سطح رطوبت سالن بالا آید که احتمال وقوع بستر مرطوب را افزایش می دهد

دمای نامناسب :

دماهای خنک مترادف با سطوح بالای رطوبت است که منجر به بستر مرطوب می گردد . تشخیص اینکه در یک زمان خاص حرارت مکمل برای سالن لازم است ( مخصوصا زمانیکه پرندگان جوان هستند ) برای حفظ خشکی بستر مهم است . افزایش دمای سالن به ازای هر ۲۰ درجه فارنهایت (حدود ۱۱ درجه سلسیوس) قابلیت حفظ رطوبت توسط هوا را دو برابر می نماید . اگر چه سوخت گران است ، اما افزودن گرمای الحاقی نه تنها پرندگان را گرم می نماید بلکه ظرفیت هوا را برای حمل رطوبت بالا می برد . برای بوقلمونهای زیر ۱۰ هفته سن اگر هیچ حرارت مکملی تدارک دیده نشود علاوه بر عدم تامین منطقه آسایش حرارتی برای آنها ، ظرفیت حمل رطوبت توسط هوا ناکافی خواهد بود

در مقایسه برای بوقلمونهای با سن ۱۳ هفته یا بالاتر حرارت تولید شده توسط خود پرندگان برای دفع رطوبت از محیط کفایت خواهد کرد . بنابراین دما و نرخ تهویه مناسب در حفظ کیفیت هوا ی سالن بوقلمونها نه فقط در زمانیکه کسی در سالن در حال کارکردن یا بازدید است بلکه در تمامی زمانها نقش مهمی دارد

در انتخاب مواد بستر باید به قابلیت جذب رطوبت ٬ قابلیت تجزیه در محیط ٬ نرم و مناسب بودن ٬ تمیزی و عاری بودن از فساد و فاقد گرد و غبار بودن ٬ امکان تهیه مناسب از منبع مطمئن بهداشتی توجه گردد

آلودگی مواد بستر به قارچ عملکرد پرنده را دچار مشکل می کند . بستر مرطوب باعث بروز بیماریهای انگلی و افت کیفیت لاشه می شود

آبخوری

یکی از دلایل مرگ و میر جوجه ها در هفته اول پرورش از دست دادن آب بدن است و بدین خاطر دسترسی آسان جوجه به آب سالم و مناسب بسیار با اهمیت است

در تٲمین آب باید به نکات زیر توجه شود

امکان دسترسی به آب در طول ۲۴ ساعت وجود داشته باشد

به ازای هر ۴۰ جوجه یک آبخوری در نظر گرفته شود و تعداد آبخوری باید کافی و قابل دسترسی باشد

آبخوری را هر روز شسته و روزانه ارتفاع آبخوری تنظیم شود

برای ۴ روز اول پرورش آبخوری اضافی فراهم شود

کیفیت آب از نظر مواد معدنی و آلودگی بسیار قابل اهمیت است و درجه حرارت مناسب آب هنگام مصرف ۱۲-۱۰ درجه سانتیگراد است

برای بوقلمونهای جوان (نر و ماده) در حال رشد به ازا هر بوقلمون ۰/۴ متر مربع فضا در نظر می گیرند. البته اگر تمام گله بوقلمون نر باشد برای هر بوقلمون ۰/۵ متر مربع و چنانچه ماده باشد به ازا هر بوقلمون۰/۳ متر مربع فضا لازم است. برای بوقلمون های سبک و آنها که در سیستم بسته پرورش داده می شوند مساحت آشیانه باید کمتر از ارقام فوق باشد

دستگاه مادر مصنوعی

چند نوع دستگاه مادر مصنوعی وجود دارد. مادرهای گازی و الکتریکی که بهترین نوع جهت پرورش در گله های کوچک هستند. دستگاه های مادری که برای ۲۵۰ جوجه مرغ کافی است برای ۱۲۵ جوجه بوقلمون کفایت می کند. باید ۲۴ ساعت قبل از ورود جوجه ها دستگاه های مادر را به کار انداخت تا آشیانه گرمای لازم را کسب کند. اگر از دستگاه های مادر گرد استفاده شود درجه حرارت برای طیور سفید ۴۰ درجه سانتی گراد و برای طیور زرد و قهوه ای ۳۵ درجه سانتی گراد در نظر گرفته می شود

این درجه حرارت از داخل در فاصله ۱۸ سانتی متر لبه خارجی دستگاه مادر و در ۵ سانتی متری بستر یا در حد ارتفاع پشت جوجه بوقلمون در نظر گرفته شود. باید هر هفته حدود ۳-۲ درجه حرارت را پائین آورد تا به میزان مناسب ۲۰ درجه سانتی گراد برسد. اگر منطقه پرورش جوجه گرم باشد می توان در طول روز دستگاه ها را خاموش کرد. پس از هفته ششم هیچ گونه منبع حرارتی نه برای شب و به برای روز لازم نیست

دستگاه های گرما ساز باید به فاصه ۴۵ سانتی متری از سطح بستر آویزان گردند. حرارت دستگاه های مادر در ابتدا حدود ۳۵ درجه سانتی گراد است که در ادامه دوره پرورش و به تدریج هفته ای ۵/۳- ۳ کاهش پیدا می کند که این امر تا ۶ هفتگی ادامه دارد. در حین پائین آوردن درجه حرارت باید رفتار جوجه را مدنظر قرار داد. درجه حرارت خارج از منبع حرارتی، یعنی محیط اطراف و بیرون از دستگاه مادر باید حدود ۲۱ درجه سانتی گراد باشد تا جوجه ها احساس راحتی کنند. تهویه باید به نحو احسن انجام گیرد

میزان رطوبت برای جوجه های بوقلمون در داخل سالن ۶۵% است. دستگاه های مادر باید دارای حفاظ باشند تا جوجه ها از اطراف منبع حرارتی دور نشوند. حفاظی به ارتفاع ۴۵ سانتی متر برای هر دستگاه توصیه می شود. در شرایط آب و هوائی گرم حفاظی به اندازه ۳۰ سانتی متر کافی خواهد بود. حفاظ مادر باید در فاصله ۶۵-۶۰ سانتی متری لبه دستگاه مادر مستقر شود و به تدریج این فاصله به ۱۲۰ ۹۰ سانتی متر برسد و پس از گذشت ۱۰-۷ روز می توان حفاظ را برداشت. اگر جوجه ها درفصل سرما ریخته شوند و آشیانه بقدر قابل ملاحظه ای وسیع باشد می توان بوسیله پاراوان قسمتی از آشیانه را جدا کرد و به تدریج که جوجه ها بزرگ می شوند فاصله پاراوان را بیشتر کرد

نور رسانی

در دو هفته اول زندگی نور باید به قدر کافی در اختیار جوجه ها باشد تا بتوانند آب و غذا را ببینند. لامپهای ۲۰۰ واتی با فواصلی در حدود ۳ متر مستقر شوند. یک چراغ ۱۵-۷/۵ واتی باید در داخل و زیر هر دستگاه مادر قرار داده شود. پس از دو هفته اول می توان نور را کاهش داده تا در این سن از بروز استرس، روی هم ریختن جوجه ها و اضطراب جلوگیری شود

مدیریت پرورش

هدف از پرورش امکان دستیابی هر گله به وزن مطلوب و مورد نظر با حفظ ویژگیهای کیفی آن است . جهت رسیدن به این هدف توجه به نکات زیر ضروری است

پرورش جداگانه جنسهای مختلف به یکنواختی گله کمک می نماید ٬رعایت تراکم گله نیز به یکنواختی آن کمک میکند

بطور مکرر هر هفته باید وزن کشی بطور تصادفی در سالن انجام گیرد و وزن جوجه را با وزن مطلوب مورد نظر مقایسه گردد . وزن مطلوب جوجه در نژادهای مختلف متفاوت بوده و برای این منظور باید وزن توصیه شده توسط کارخانه تولید کننده جوجه را در نظر گرفت . جدول شماره ۵ میزان افزایش وزن و دان مصرفی را در سنین مختلف نشان میدهد

تراکم گله

تراکم تٲثیر زیادی بر عملکرد گله دارد . در صورتی که تراکم بالا رود رشد یکنواخت گله آسیب می بیند و دسترسی پرنده به آب و دان کمتر می شود . تراکم بیش از حد همچنین رشد ٬ ماندگاری ٬ کیفیت بستر را مختل می نماید و آسیب های فیزیکی ایجاد می کند و باعث افت کیفیت لاشه در اثر تاول سینه ٬ سوختگی مفصل خرگوشی می شود و زمینه ساز اپیدمی سریع بیماریهای میکربی و ویروسی در گله می شود . میانگین فضای مورد نیاز برای هر پرنده را در طول مدت گرمای هوا افزایش دهید و در کنار آن از تهویه مناسب و روش خنک کردن تبخیری استفاده نمائید

کاهش تعداد پرندگان موجب کاهش گرمای تولید شده می گردد ، در نتیجه می توانید هواکشهای اضافی را نیز بردارید . همچنین افزایش فضای کف محل پرورش باعث آسان شدن دسترسی به آبخوری ها خواهد شد . مطالعات نشان می دهد که افزایش تعداد پرنده ها در یک محل ، با نقشه مناسب ، روش خنک سازی موثر و همچنین استفاده از تونل تهویه در ماه های گرم سال با سود اقتصادی همراه خواهد بود

مدیریت جایگاه و محیط پرورش بوقلمون

دانخوری

در اولین روزها می توان غذای جوجه ها را در ظرف های ساده قرار داد ولی چون اشکالاتی در درک دارند و حیوانات کودنی به حساب می آیند بهتر است در کنار هر آبخوری و یا دانخوری، وسیله و مواد بی ضرر و براق قرار داد تا توجه جوجه ها را به خود جلب کند. ریختن مقدار جزئی آرد یا ریزه های سنگ خارا روی دان روزی دوبار برای سه روز اول زندگی، بوقلمون ها را تشویق به خوردن می نماید

نباید دانخوری ها را مملو از دان کرد زیرا دان روی بستر می ریزد و جوجه به هوای دان روی بستر خود آنرا می خورند مگر اینکه روی بستر را با کاغذ بپوشانند. برای جوجه های هفت روزه تا سه هفتگی دانخوری کوچک به اندازه حدود ۷-۵ سانتی متر برای هر جوجه مناسب است. از سن ۳ هفتگی به بالا تا سن عرضه به بازار از دانخوری های با سایز بزرگ استفاده می شود به طوریکه عمق دانخوری ۱۰ سانتی متر و طول دانخوری ۸-۷ سانتی متر برای هر قطعه بوقلمون مناسب است. اگر دانخوری عریض باشد و بتوان از دو طرف آن استفاده کرد بدین ترتیب یک متر از این دانخوری را دو متر محسوب می کنیم

به ازای ۳۵ جوجه بوقلمون یک دانخوری سطلی در نظر گرفته شده است

نکات زیر در استفاده از دانخوری قابل اهمیت است

ارتفاع دانخوری روزانه تنظیم شود بطوریکه پشت پرنده با کف دانخوری همسطح باشد

در چهار روز اول دوره پرورش از سینی ٬کارتن و روزنامه جهت تغذیه جوجه استفاده شود

تعداد دانخوریها در سالن باید کافی باشد و بطور یکنواخت در سالن پخش گردد

تنظیم نامناسب دانخوری باعث افزایش ضایعات دان میشود

فضای ناکافی دانخوری موجب کاهش رشد و عدم یکنواختی گله و همچنین آسیبهای فیزیکی میشود

تدارک محیطی که از نظر میزان رشد ٬ یکنواختی و بازده لاشه به عملکرد مطلوب برسد هدف اصلی در این قسمت است .برای رسیدن به این هدف باید سالن ایزوله و دارای امکاناتی جهت تأمین دما و تهویه باشد

در پرورش بوقلمون گوشتی می توان سالنها را بصورت کراس یا تونلی ساخت .باید اقلیم منطقه را در این مورد در نظر داشت و در تهیه جایگاه باید به نکات زیر توجه کرد

جهت سالن

میزان عایق بندی سالن از نظر حرارتی و هوا

در مناطق گرم باید از سیستم کولینگ استفاده کرد

از وسایل گرمازا (هیتر) برای تامین دما استفاده می شود

در صورت استفاده از مه پاش در سالن باید به ذرات آب ٬ کیفیت آب از نظر مواد معدنی و آلودگی میکربی توجه شود

پرورش گله های کوچک باید در ماه ها ی گرم سال آغاز شود تا نیاز به مسائل پر خرج برای گرم کردن به حداقل برسد

. آشیانه جوجه

ها باید چنان بنا شود که به سهولت و بدون هیچگونه ناراحتی بتوان آنرا تهویه نمود

اگر یک ساختمان خوب و کوچک قابل حصول نباشد می توان در یک سالن بزرگ یک آشیانه کوچک ساخت. کف آشیانه باید به گونه ای ساخته شود که به سهولت قابل تمیز کردن باشد.محل

پرورش بوقلمونهای

جوان باید به قدر کافی گرم و فاقد رطوبت اضافی باشد. همچنین، یک آشیانه با امکانات تهویه خوب و به خوبی عایق بندی شده در مناطق با شرایط اقلیمی سرد از اهمیت خاص برخوردار است. پنجره آشیانه جوجه ها باید چنان باشد که وقتی باز می شود به طرف پائین سر بخورد و یا چنان از پائین لولا شود که هنگام باز شدن هوای تازه و احتمالا سرد مستقیما روی بدن جوجه ها نوزد بلکه پس از برخورد به سقف وارد آشیانه شود که این امر بهترین نوع تهویه را ممکن می سازد. پنجره ها باید در جلو و عقب آشیانه مستقر شوند

برای هر 2متر آشیانه یک دهم 2متر پنجره منظور می شود. بعضی پرورش دهندگان محوطه پرورش را با پرچینی محصور می کنند و از آشیانه بعنوان سر پناه استفاده می کنند. همچنین می توان از سایبان ها نیز استفاده نمود، هنوز هم تعدادی از پرورش دهندگان از سایبان استفاده می کنند که اغلب به آشیانه یا سرپناه متصل اند. کف سایبان ها از نرده های تخته ای یا سیم ساخته می شود و با فاصله کمی از زمین مستقر می گردند تا مدفوع زیر آن و بر روی زمین بریزد که این امر تمیز کردن آن را آسان می کند

البته توجه داشته باشید که بوقلمونهای نژاد درشت را در سایبان هائی با کف نرده ای و سیمی نباید نگهداری کرد زیرا دچار طاول و پینه و همچنین اختلالات کف و ساق پا می شوند که این عوارض در بوقلمونهای نژاد سبک بروز نمی کند

در واحدهای بزرگ از روش پنجره بسته استفاده می کنند که این گونه آشیانه ها باید کاملا عایق بندی شوند. باید در هر دقیقه حدود ۰۳/۰ متر مکعب هوا با فشار حدود ۵/۰ سانتی متر بر هر کیلو وزن بوقلمونهای بالغی که در معرض تهویه هستند وارد شود