بلبل هزاردستان ، که با نام‌های هزاردستان، شباهنگ، عندلیب، و بلبل معمولی و به صورت کلی بلبل نیز شناخته می‌شود، نام گونه‌ای

پرنده

خوش‌آوا است

این پرنده ،در جنوب انگلستان، شرق و جنوب اروپا، مرکز آسیا و مناطقی از آفریقا زندگی می‌کند. در بیشتر نواحی ایران به جز بخش‌هایی از شرق، مرکز و جنوب وجود دارد و در بهار و تابستان فراوان است

معروف است که هزاردستان نماینده نوای ساز و معروفیت ایرانی محسوب می‌شود. نورعلی برومند، استاد موسیقی ردیف دستگاهی ایران وقتی برای معرفی موسیقی ایرانی به دعوت دانشگاه ایلینویز به امریکا سفر کرد در ابتدای کلاسهای خود نواری از صدای این پرنده را پخش کرده و برای دانشجویان از رابطه نغمات موسیقی دستگاهی ایران با نوای این پرنده سخن گفته بود. آوازهای بلبل در بیشتر موارد در هر نوبت دارای سه بخش (موتیف) است و گفته شده است که این پرنده تقریباً هیچگاه یک آواز را دو بار تکرار نمی‌کند

بلبل پرنده‌ای است کوچک، که در سراسر ایران و خاورمیانه زندگی می‌کند.

ماده بلبل

آوازی دلکش، اما آهنگی غم‌انگیز دارد

بلبل هزاردستان

مشخصات

این پرنده حدود ۱۵ سانتیمتر طول و پرهای بخش‌های بالایی بدنش قهوه‌ای و دمی تقریباً سرخ دارد. قسمت زیر بدنش مایل به سفید و پر زیر دمش به رنگ زرد و یا قرمز است. پرنده بیشتر در سوراخ درختان و طول جویبارها و در واحات سرسبز به سر می‌برد

تغذیه

غذای اصلی بلبل را حشرات تشکیل می‌دهند. ماده‌این پردنده از ۴ تا ۶ تخم قهوه‌ای زیتونی همراه با لکه ریز سیاه می‌گذارد. پرنده نابالغ خال خال ولکه لکه‌است، اما به آسانی از روی اندازهٔ بزرگ‌تر دم بلوطی رنگ و سطح شکمی سفیدتر از سینه سرخ تمیز داده می‌شود. در بیشه‌های مرطوب، پرچین‌های انبوه لانه می‌سازد، در نزدیکی زمین درون بوته‌های خار و گزنه کاملاً پنهان می‌شود

بلبل در فرهنگ مردم

هزاردستان یا بلبل پرنده ملی ایران زمین و بنگلادش است. عشق این پرنده به گل رز نیز بسیار در فرهنگ ملل مختلف مشهور است به طوری که در ادبیات و نگاره‌های ایرانی (گل و بلبل) و ترکیه بسیار به آن اشاره شده است. نقش گل و بلبل در گبه ایرانی بخصوص در میان عشایر کهگیلویه و بویر احمد از رایج ترین نقوش است و دو بلبل روبروی یکدیگر بر روی یک شاخه گل که گل‌های آن همان نیم گل‌های هشت پر است نشسته‌اند