مقدمه

اصطلاح مرغ گینه نام رایج هفت گونه از خانواده گالیناکوس است که بومی قاره آفریقا بوده که سازگار به نواحی خشک آفریقاست . در بیشتر نواحی جهان آنها را برای گوشت و تخم پرورش می دهند. طعم گوشت آنها مشابه طعم گوشت پرندگانی همچون

قرقاول 

و بلدرچین و

کبک

بوده و دارای ارزش غذایی بالایی می باشد گوشت آنها با چربی کم و سرشار از اسید های چرب ضروری است .پس از کشتن و تمیز کردن پرنده نسبت گوشت به استخوان 80 به 20 می باشد

سه گونه از این پرندگان معمولا در جهان  رایج ترند , که عبارتند از

مرغ مروارید

مرغ گینه سفید

بنفش کم رنگ

مرغ مروارید نیز معمول ترین بین آنها ست

رورش این پرنده در کنار اردک , غاز و بوقلمون و بلدرچین و کبک و قرقاول می تواند از اتکا کشور به گوشت مرغ بکاهد و می تواند منبع  درآمد خوبی برای جویندگان کار در بخش دامپروری باشد .اگر چه هنوز گوشت و تخم آن جایگاه خود را در جامعه پیدا نکرده است

خاستگاه و پراکندگی مرغ شاخدار

این پرنده از گونه های وحشی افریقا می باشد . نام این پرنده را از کشور گینه که در غرب افریقا قرار دارد گرفته است. اگر چه این پرنده بومی آفریقاست اما در قرون وسطی به اروپا اورده شد. قرنها یونانیها و رومی ها این پرنده را پرورش می دادند تا به امروز که مرغ گینه در سراسر جهان گسترش یافته است. مرغ گینه سال های زیادی است که اهلی شده است .در اویل مهاجرت اروپایی ها به قاره امریکا , به این قاره برده شد

پراکندگی گونه های مختلف این پرنده در حیات وحش آفریقا

جمع آوری تخم های جوجه کشی

اگر هوا خوب بود ,جمع آوری تخم بهتر است 4 بار در روز باید آنجام شود , اما اگر شرایط دمایی نامناسب بود ( دمای بالای 28 درجه و زیر حدود 5 درجه ) تعداد دفعات جمع آوری را افزایش باید داد .در شرایط استرس گرمایی مقدار مصرف  خوراک  کم شده و در نتیجه باعث کاهش وزن تخم مرغ و کاهش وزن جوجه یک روزه می شود  . تخم ها بهتر است در یک دامنه دمایی 15/5تا 18/5 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 70  تا 80 % ذخیره شوند .در صورتی که تخم ها بیش از 7 روز ذخیره شوند , سبب کاهش تدریجی درصد جوجه آوری می شود . دیگر عواملی که در جوجه آوری موثرند عبارتند از :  شکل تخم , اندازه تخم , کیفیت  پوسته و تغییرات دما و رطوبت دستگاه جوجه کشی , نسبت نر به ماده ها, کیفیت اسپرم , تغذیه , شرایط محیطی و ژنتیک و غیره

جوجه کشی

جوجه کشی می تواند توسط دستگاه جوجه کشی و یا به صورت طبیعی توسط

مرغ شاخدار

و یا توسط پرندگانی همچون مرغ انجام شود. تخم ها باید حد اقل 2 بار در روز جمع آوری شود.تخم های بسیار کثیف و شکسته را نباید برای جوجه کشی استفاده کرد. طول دوره انکوباسیون برای مرغ های شاخدار 26 تا 28 روز است.دمای دستگاه جوجه کشی در 24 روز اول 37/5 و در 2 تا 3 روز پایانی 37/2 درجه است .رطوبت نیز تا 24 روز اول 60% و سه روزپایانی 65 تا 70 % باید باشد .چرخش تخم ها باید تا روز 24 صورت گیرد و پس از آن تخم ها را درون سبد هچر باید قرار داد .( تعدادچرخش حداقل 3 بار در روز اما در دستگاه های اتوماتیک هر 1 ساعت یک بار باید گردش کند ).تخم هایی که تبدیل به جوجه شده اند پس از خشک شدن درون دستگاه  , باید به آشیانه و یا هر فضایی که در نظر گرفته اید (مثلا یک جعبه برای تعداد کم و اندک ) که دمای مناسب وجود دارد فرستاد . تخم هایی که تبدیل به جوجه نشده اند را باید دور ریخت .اگر درصد جوجه آوری کم بود می توان با شکستن تخم توسط یک فرد زبده و کارشناس مشکل عدم تبدیل تخم به جوجه را فهمید

پرورش

در زمان پرورش جوجه های یک روزه باید به گرما بسیار توجه کرد , چرا که جوجه ها نمیتوانند در اغاز خود را گرم کنند . وسایل گرم کننده

جوجه

ها بر اساس تعداد و مقدار هزینه شخص پرورش دهنده و مدیریت گله متفاوت است .اما جوجه ها حتما تا سن 4هفتگی برای جلوگیری از مرگ و میر  ناشی از سرما در محیطی گرم قرار گیرند .دمای سالن  در روز اول باید  36 تا37 درجه باشد و پس از آن هر هفته و به تدریج 3 درجه از دمای سالن کم کرد ..در پایان هفته 4 اگر دمای محیط مناسب بود می توان گرما دهنده ها را خاموش کرد .اما پرنده ها باید تا10 هفتگی نباید از سالن بیرون بیایند

تراکم پرنده ها در سیستم بسته در روز اول حدود 50 پرنده در هر متر مربع است  و اگر همانند مرغ بر روی بستر پرورش بیابند در سن 14 هفتگی هر یک  از آنها به 900 سانتی متر مربع نیاز دارند . کف بستر نباید روز نامه و یا هر سطح صاف دیگر باشد چرا که باعث آسیب در پا شود بهتر است از تراشه چوب که خشک بوده  استفاده کرد

از آبخوری ها و دان خوری های موجود در صنعت

پرورش مرغ گوشتی

نیز به راحتی می توان برای این پرندگان استفاده کرد و مشکلی ایجادنمی کند

تغذیه

در محیط وحشی , مرغ های شاخدار همه چیز را می خورد اما مهم ترین غذای آنها تخم علف های هرز و محصولات کشاورزی باقی مانده روی زمین , پس از برداشت را می خورند .همچنین آنها حشرات را هم می خورند که موجب کاهش تعداد حشرات در زمین های کشاورزی و باغها نیز می شود

جیره های غذایی استاتر  ارائه شده در جدول پایین را باید تا سن 4 هفتگی داد .پس از ان تا سن 10 هفتگی باید به انها جیره رشد 1 داده شود . و جیره رشد 2 را از هفته 11 تا زمانی که پرنده را برای کشتار ( حدود 14 تا 17 هفتگی ) و یا فروش و یا تا ابتدای تخم گذاری به مولد را داده شود .توجه داشته باشید که تغذیه مولد ها با جیره تخمگذاری باید حتما 2 هفته پیش از آغاز تخمگذاری باید شروع  شود

در صورتی که امکان تهیه چنین جیره ایی را ندارید می توانید از جیره بوقلمون هایی که به صورت صنعتی پرورش داده می شود  و یا جیره کرامبل جوجه های گوشتی می توانید استفاده کنید .شما می توانید از کرامبل بوقلمون برای سن 0 تا 4 هفته و یا 0 تا 6 هفته استفاده کنید.جیره مرحله رشد بوقلمون  را برای هفته 6 تا 16  استفاده کنید

نیاز های غذایی

بیماری ها

این پرندگان نسبت به سایر طیور اهلی همانند مرغ و بوقلمون در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم ترند . اما تا جایی که می توانید گله پرورشی را با رعایت بهداشت از بیماری ها دور کنید .در کل بیماری هایی همانند بیماری کوکسیدیوز و همچنین سایر بیماری های  انگلی ممکن است به این پرندگان آسیب برساند

بازاریابی

در زمان فروش , می توان این پرندگان را به طور زنده به افراد علاقه مند به گوشت این پرنده  و یا پرورش دهندگان پرنده های زینتی  فروخت. همچنین می توان با بازار یابی در هتل ها و رستورانهای لوکس پرداخت

مرغ شاخدار درحدود  15 هفتگی اماده فروش می شوند و در 16 تا 18 هفتگی باید فروخته شود

سخن پایانی

در صورتی که قصد پرورش صنعتی این پرنده را دارید , حتما پیش از آغاز سرمایه گذاری , در زمینه فروش گوشت و تخم و سایر محصولات آن به روش های مختلف تحقیق کنید تا خدای نکرده دچار ورشکستگی و زیان نشوید

پرورش مرغ شاخدار

تشخیص دادن مرغ شاخدار نر و  ماده

تشخیص جنسیت نر و ماده های مرغ شاخدار از هم کار مشکلی است .نر و ماده های این پرنده تفاوت کمی از نظر ظاهری با هم دارند که تشخیص انها را از یکدیگر دشوار می کند .معمولا , ممکن است با فریاد و جیغ های آنها پس از 2 ماهگی جنسیت راتشخیص داد .صدا در ماده ها به صورت 2 تکه هست اما نر ها صدایشان 1 تکه هست

البته باید توجه کرد که هنگام استرس و ترس هر دو جنس نر و ماده به صورت یک تکه ایجاد صدا می کنند .اما در هیچ زمانی نرها صدایشان دو تکه نمی شود .همچنین از زائده شاخ مانند بزرگتر و سیخک پا و سر درشت تر در نر ها نیز می توان تعیین جنسیت کرد. در مرغ های شاخدار نر  با سن 12 تا 15 هفته , سیخک بزرگتر , انتهای آن کلفت تر و دارای لبه های ضخیم تری نسبت به ماده ها هستند. در 15 تا 16 هفتگی سیخک پا در ماده ها هم ضخیم می شود

مدیریت پرورش

مرغ های شاخدار ماده  در  فصل بهار ( با افزایش طول روز ) شروع به تخم گذاری کرده و  6 تا 9 ماه تخم گذاری می کنند ( بسته به شرایط دمایی و روشنایی آن منطقه جغرافیایی ).با نور مصنوعی در سالن های پرورش می توان قدرت باروری تخم ها و مدت زمان تخم گذاری را افزایش داد

پروش مرغ شاخدار می تواند به صورت آزاد هم صورت گیرد .با این حال در برخی از مزارع این پرندگان در طی دوره تخم گذاری در فضای بسته  و سر پوشیده قرار می گیرند . فضای بسته به دلیل کنترل عوامل محیطی همانند دما و مدت و شدت روشنایی و در نتیجه افزایش طول دوره تخمگذاری , به مراتب بهتر است , اما باید به گران بودن ساخت سالن و تجهیزات مربوطه  نیز توجه کرد . اگر تعداد نر و ماده ها در گله یکسان باشد آنها به صورت جفت 2 تایی می شوند

در سالن هایی که این پرندگان در قفس نگهداری می شوند میتوان از تلقیح مصنوعی استفاده کرد (همانند برخی از کشور ها مانند استرالیا) نسبت نر به ماده در مرغ های شاخدار ( گینه ) اهلی نیازی نیست که نسبت نر به ماده 1 به 1 باشد .بر اساس گزارش وزارت کشاورزی آمریکا در صورتی که مرغ های شاخدار در محیطی بسته نگهداری می شوند , یک نر ممکن است با 6 تا 8 ماده جفتگیری کند .با این همه برای یک باروری مطلوب و قابل قبول نسبت نر به ماده در مرغ شاخدار 1 به 5 مناسب است . این پرندگان مولد را برای 2 تا 3 فصل می توان با هم نگه داری کرد

تولید تخم

تعداد تولید تخم بستگی شدید به مدیریت پرورش  دارد.در صورتی که یک گله مرغ شاخدار تخمگذار به خوبی و با دقت مدیریت شود

ممکن است 100 عدد و یا بیشتر تخم بگذارد .به طور کلی مرغ های مولد می توانند به خوبی 2 تا 3 سال تخم گذاری کنند ., گاهی اوقات آنها را می توان 4 تا 5 سال در گله های کوچک پرورش بدهند .در چنین گله هایی معمولا در حدود 30  تخم می گذارند (کاهش آن به دلیل به دلیل افزایش سن پرنده و همچنین عدم مدیرت کافی در چنین گله هایی است.  ).در هنگام انتخاب مولد ها بسیار دقت کنید و آنایی را انتخاب کنید که از نظر صفات تولید تخم و گوشت  مناسب تر از نسل قبلی خود باشند

مرغ شاخدار از هفته 19 تا 20 می تواند شروع به تخم گذاری نماید .جالب اینجاست که در نواحی استوایی  افریقا  این پرنده تنها در طول فصل بارانی تخمگذاری کرده و در طی چند هفته این تخم گذاری انجام می شود. تعداد تخم ها در هر کلاچ در حدود 12 تا 15 تخم معمولا شایع تر است. ( هر دوره تخمگذاری را یک کلاچ می کگویند که پرندگان معمولا چندین کلاچ در یک فصل تخمگذاری دارند(.تخم های مرغ گینه کوچکتر از تخم مرغ است و به طور متوسط  وزن ان حدود 40 گرم بوده و پوسته سختی که دارد در هنگام جوجهکشی مصنوعی برای عمل کندلینک و تشخیص نطفه داری ممکن است مشکلاتی را ایجاد کند

دوره جوجه کشی 26 تا 28 روز است . متوسط وزن جوجه ها در سن 1 روزگی 25 تا 30  گرم است.وزن زنده  این پرنده بسته به نژاد و جنسیت و همچنین مدیریت پرورشی و تغذیه حدود 1700 گرم تا  1900گرم می باشد . در آب و هوای معدتل دوره تخم گذاریبرای مرغ شاخدار حدود 40 هفته است .(این شرایط را در سالن های بسته می توان به راحتی ایجاد کرد.) مرغ های گینه موجود درقفس معمولا سالانه 170 تا 180 تخم میگذارند .از هر 150 تخم مرغ شاخدار می توان انتظار 110 عدد جوجه یک روزه را داشت.یک مرغ گینه که بر روی بستر  حدود 70 تا 100 عدد  تخم می گذارد می توان انتظار 40 تا 70 عدد جوجه در سال را داشت

تخم های گذاشته شده در هر سال

ویژگی های مرغ شاخدار

از ویژگی های مرغ شاخدار می توان به موارد زیر اشاره کرد

سرو گردن آنها لخت است . نر ها نسبت به ماده ها دارای سیخک بزرگتری هستند .این پرنده بسیار ترسو بوده و معمولا دسته جمعی هستند . به تاریکی علاقه دارند و وقتی که ترسیده باشند مخفی و بی حرکت باقی می مانند . در نتیجه در ساختمانهای  کم نور و با روشنایی کم می توان تعداد زیادی مرغ شاخدار پرورش داد . این پرنده بسیار پر سر و صدا است و ترجیح می دهد که به خانه های مسکونی نزدیک نشود .در حالت وحشی گیاهان نقش بسیار زیادی در تغذیه آنها بازی می کند. در هنگام غذا خوردن کمتر پای خود را به دانخوری می زنند اما با حرکات سر موجب هدر رفتن غذای موجود در دانخوری می شود, به ویژه زمانی که خوراک بسیار خورد شده باشد .مرغ شاخدار نسبت به مرغ ها در برابر گرما و حمل و نقل و جابجایی مقاوم تر  هستند

برخی از ویژگی های منحصر به فرد و برتری آنها نسبت به مرغ عبارتند از

پرندگان مقاوم و جان سختی هستند

مقاوم در برابر بسیار از شرایط آب و هوایی

مقاوم در برابر بسیاری از بیماری های شایع

نیاز به لانه های گران قیمت نمی باشد

قابلیت چرایی بالا

مصرف خوراک هایی که در تغذیه مرغ از آن نمی توان استفاده کرد

مقاوم تر در برابر مایکوتکسین ها و آفلاتوکسین

پوسته تخم, مرغ شاخدار سخت تر از پوسته تخم مرغ بوده و شکستگی آن نیز کمتر است

گوشت مرغ گینه غنی از ویتامین و از نظر کلسترول کم بوده است

سیستم پرورش

سه سیستم پرورشی وجود دارد که عبارتند از : آزاد , نیمه آزاد و بسته

سیستم پرورشی آزاد

این روش بیشتر در نواحی همانند  آفریقا  و برخی از کشور های فقیر  و در حال توسعه جهان وجود دارد .در این شیوه تنها آب آشامیدنی در اختیار پرنده قرار داده و پرنده در فضای آزاد چرا کرده و رشد می کنند

چرای نیمه آزاد

در این شیوه پرنده ها بخشی از شبانه روز را در  آشیانه بوده و بخشی دیگر در بیرون از آشیانه برای 1000 جوجه , یک لانه اولیه به وسعت 24 متر مربع در سه هفته اول زندگی مورد نیاز است. پس از آن به یک لانه 40 متر مربعی فرستاده می شوند .در کنار این لانه 40متر مربعی یک فضای آزاد به عنوان چراگاه به وسعت 200 متر مربع قرار می دهیم

سالن بسته

در این شیوه پرندگان دسترسی به بیرون ندارند و می توانند جایگزین سیستم نیمه بسته شود , چرا که می توانند عملکرد بهتری داشته باشند . در این سالن ها می توان مرغ های گینه را بر روی بستر و یا درون قفس ها پرورش داد . برای پرورش بر روی زمین , تراکم 3 تا 5 پرنده در هر متر مربع باید باشد .در چنین سالن هایی بهتر است از چوب های خواب هم استفاده شود  در واحد های پرورشی مدرن مرغ های گینه , معمولا در قفس پرورش داده شده و باروری نیز به شیوه تلقیح مصنوعی می باشد

در زیر شکل های مربوط به انواع سیستم های پرورشی را به ترتیب از راست به چپ ،مشاهده می کنید